Samenvatting: Prestaties en welzijn op werkplek bevorderen via ergonomie

Inleiding in ergonomie op de werkplek

In het snel veranderende bedrijfslandschap van vandaag gaan de gezondheid en productiviteit van werknemers een steeds centralere rol spelen in het succes van organisaties. Het concept van de ergonomie – afgeleid van de Griekse woorden 'ergon' (werk) en 'nomoi' (wetten) – omvat de wetenschappelijke bestudering van werkzaamheden en de interacties van het menselijk lichaam met de werkplek. Dit rapport behandelt de complexe relatie tussen ergonomie en de uitvoering van werkzaamheden. Het benadrukt de noodzaak om zowel de fysieke als de cognitieve ergonomie in de moderne werkomgeving te integreren.

Download Whitepaper

De twee aspecten van ergonomie

Het domein van de ergonomie, dat van oudsher geassocieerd wordt met fysieke aanpassingen zoals stoelhoogte of ruimte op je bureau, is uitgebreid met cognitieve aspecten. Hierbij gaat het om factoren die van invloed zijn op mentale processen en hun rol in de prestaties van werknemers.

Fysieke ergonomie

Fysieke ergonomie betreft in principe de interactie van het lichaam met de fysieke elementen op de werkplek. Het wil de werkruimte zodanig inrichten dat deze afgestemd is op de fysiologische behoeften van de werknemer, en hierdoor letsel op de werkplek voorkomen en het comfort vergroten. Goede ergonomische voorzieningen en werkwijzen richten zich op de lichaamshouding, verlichten handmatig werk, verminderen repetitieve handelingen en verhogen daarbij de algehele productiviteit.

Cognitieve ergonomie

Cognitieve ergonomie richt zich daarentegen op de mentale aspecten van werkzaamheden. Door bestudering van de manier waarop de hersenen informatie verwerken, wil het de mentale belasting verminderen en de cognitieve functies versterken. Belangrijke aandachtsgebieden zijn het versterken van besluitvormingsprocessen, het verminderen van risico's op fouten, het beheersen van de mentale belasting en het verbeteren van het emotioneel welzijn via efficiënte ontwerpprocessen en effectieve training.

Het doel van ergonomische voorzieningen en werkwijzen

Het uiteindelijke doel van ergonomische voorzieningen en werkwijzen is een werkomgeving die zowel gezond als efficiënt is en die een evenwicht creëert tussen het welzijn van de werknemer en de prestaties op de werkplek. Dit uitgebreide overzicht dient als leidraad voor werkgevers, ontwerpers en beleidsmakers om de algehele gezondheid van werknemers te versterken.

Specifieke ergonomische behoeften

Vanuit het inzicht dat elke werkplek net zo verschillend is als zijn medewerkers, vereist het streven naar ergonomische uitmuntendheid een individuele aanpak. Het verschil in taken en bedrijfsfuncties maakt een klantgerichte inrichting van de werkomgeving noodzakelijk, met name als het om kantoorruimtes gaat waar medewerkers een aanzienlijk deel van hun dag doorbrengen.

Investering in ergonomische oplossingen: een vereiste voor bedrijven

Bedrijven zien het financiële belang in van investeringen in ergonomische oplossingen. Vooraanstaand onderzoek benadrukt dat werknemers die tevreden zijn over hun werkomgeving, aanzienlijk productiever en loyaler zijn. Een gunstige ergonomische omgeving vertaalt zich in een hogere werkkwaliteit en werktevredenheid, waardoor het een noodzakelijke investering voor werkgevers is.

De blik op fysieke ergonomie

Een gedetailleerde beoordeling van de werkplekinrichting is een pijler van fysieke ergonomie op de werkplek. Factoren zoals privacy van de werknemer, gebruik van open ruimtes, persoonlijke opties en pauzes spelen een cruciale rol voor het welzijn van werknemers. Zo kan verstelbaar ergonomisch meubilair het comfort aanmerkelijk verhogen en de risico's op musculoskeletale aandoeningen verlagen.

De rol van stoelen en bureaus

Bij de zitergonomie vormen comfortabele stoelen met verstelbare functies een vereiste voor het behouden van een gezonde houding en het voorkomen van aandoeningen. Oplossingen voor actief zitten zoals dynamische stoelen kunnen de negatieve effecten van langdurig zitten tegengaan door beweging te stimuleren. Op vergelijkbare wijze vormen verstelbare zit-stabureaus een alternatief voor continu zitten en hangen ze samen met een verhoogde activiteit van werknemers en verminderde gezondheidsrisico's.

Het belang van verlichting en omgevingsomstandigheden

Optimale lichtomstandigheden, met name de aanwezigheid van natuurlijk licht, blijken samen te hangen met een betere stemming en alertheid. Ook een adequate temperatuur en ventilatie zijn essentieel voor het comfort en de aandacht in een kantooromgeving.

Beweging en pauzes

Regelmatige beweging en pauzes zijn onmisbare componenten van de fysieke ergonomie. Studies tonen aan dat ze het welzijn aanzienlijk kunnen verhogen en de risico's van langdurig zitten kunnen verlagen. Maatregelen zoals rekoefeningen en regelmatige schermpauzes worden aangemoedigd.

Definitie van cognitieve ergonomie en bijbehorende toepassingen

Cognitieve ergonomie houdt zich bezig met de mentale belasting en de invloed hiervan op de prestaties van werknemers. Een uit het oogpunt van de cognitieve ergonomie goed ingerichte werkplek richt zich op vermindering van de cognitieve belasting en cognitieve verstoringen, structureert informatie op een effectieve manier en biedt een ondersteunende technologische infrastructuur.

Strategieën voor minder cognitieve belasting

Een evenwichtige cognitieve belasting is belangrijk voor een stabiele productiviteit en minder stress. Werkgevers kunnen dit realiseren door middel van banen met een passende complexiteit, adequate hulpmiddelen en een omgeving waarin uiteenlopende taken uitgevoerd kunnen worden.

Uitgebalanceerde integratie van technologieën

Gebruiksvriendelijke technologische interfaces zijn cruciaal voor de cognitieve ergonomie. Daarnaast is het belangrijk om goed voorbereid te zijn op mogelijke storingen die stress en onderbreking van de werkzaamheden kunnen veroorzaken. Autonomie en het snel verhelpen van technische problemen kunnen deze negatieve gevolgen beperken.

Groepsdynamiek en cognitieve diversiteit

Een harmonieuze werkomgeving met een positieve groepsdynamiek en cognitieve diversiteit kan innovatieve probleemoplossing stimuleren en de motivatie versterken. Omgekeerd kunnen toxische omgevingen daarentegen afbreuk doen aan de inzet en productiviteit van werknemers.

Training, ontwikkeling en leren in organisaties

Continu leren en ontwikkelingsmogelijkheden zijn onmisbaar voor de cognitieve ergonomie, omdat werknemers zich zo aan de eisen van een steeds veranderende werkplek aan kunnen passen en plezier in hun werk blijven houden. Door duidelijke instructies en uitgebreide training kunnen bedrijven de kans op fouten verkleinen, reactietijden versnellen en leercurves afvlakken, waardoor het algehele welzijn verbetert.

Mentaal welzijn door biofiel ontwerpen

De integratie van elementen uit de natuur in de werkplek is een concept dat bekend staat als biofiel ontwerpen. Er is gebleken dat het onbewust mentaal herstel ondersteunt en de cognitieve functies versterkt. Blootstelling aan een natuurlijke omgeving tijdens het werk kan een positieve invloed hebben op gezondheidsaspecten zoals bloeddruk en stressniveaus. Dit bevordert gezondere en productievere werknemers.

De fysieke werkplek en cognitieve prestaties

De fysieke inrichting van de werkplek kan de cognitieve ergonomie aanzienlijk beïnvloeden. Uit studies is gebleken dat de medewerkerstevredenheid samenhangt met bepaalde aspecten van de inrichting van kantoren, zoals het esthetische karakter, de indeling van de ruimte en de verscheidenheid van de werkplekken. Inrichtingen die zowel privacy als interactie bieden, kunnen het cognitieve functioneren versterken omdat ze stress verminderen en een saamhorigheidsgevoel creëren.

Integratie van fysieke en cognitieve ergonomie

Een evenwichtige en holistische aanpak van ergonomie vereist een zorgvuldige afweging van zowel de fysieke als de mentale aspecten van de werkomgeving. Een geïntegreerde aanpak van het inrichten van de werkplek kan leiden tot gezonde en productieve resultaten voor werknemers, omdat het zowel hun fysieke als hun mentale welzijn ondersteunt.

Aanbevelingen voor verbetering

Organisaties kunnen het volgende doen om een ergonomische werkplek te creëren:

Werkplekken uitrusten met verstelbaar meubilair en ergonomische hulpmiddelen die afgestemd zijn op individuele fysieke behoeften.

Strategieën ontwikkelen die de cognitieve belasting verminderen en het mentale welzijn ondersteunen, zoals het minimaliseren van verstoringen en het optimaliseren van technologische interfaces.

Biofiele inrichtingselementen integreren om de band met de natuur te bevorderen en cognitief herstel te ondersteunen.

Waarborgen dat bij de inrichting van een werkplek rekening gehouden wordt met zowel individuele als collectieve behoeften, en combineren van open ruimtes met zones voor werkzaamheden die veel concentratie vereisen.

Stimuleren van een positieve dynamiek op de werkplek door middel van diversiteit en inclusieve maatregelen die de motivatie verhogen en stress verminderen.

Afsluitende gedachten

Een goed uitgevoerde ergonomische strategie is essentieel bij het vormgeven van de toekomstige werkomgeving. Wanneer bedrijven zich ontwikkelen, wordt de integratie van ergonomische principes steeds belangrijker voor het ondersteunen van de gezondheid en productiviteit van de werknemers. Door implementatie van de gedane aanbevelingen kunnen bedrijven een werkplek creëren die niet alleen aan de fysieke en cognitieve behoeften van hun werknemers voldoet maar die ook de algehele prestaties van het bedrijf verbetert. Werkgevers wordt geadviseerd in contact te treden en te blijven met ergonomisch deskundigen en op de hoogte te blijven van de meest recente innovaties op dit gebied, zodat hun voorzieningen en werkwijzen up to date zijn met de actuele en geldende normen.

Download Whitepaper